ဒီဇင္ဘာလ (၁၃) ရက္ေန႔ ညမွာ ျဖစ္ေပၚမယ့္ ၾကယ္မိုး အေၾကာင္း

၀၂၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၃ ရက္ည (၁၄ နံနက္ခင္း) မွာ​ေတာ့ ၾကယ္မိုးတို႔၏ဘုရင္ (King of Meteor Shower) ၾကယ္​ေႂကြျခင္းျဖစ္စဥ္မ်ားကို ​ေမထုံရာသီ (Gemini) ထဲက ပုႏၷဖုသွ်ဴ နကၡတ္ (Punarvasu Nakshatra) အတြင္းမွာ သာမန္မ်က္စိျဖင့္ ​ေတြ႕ျမင္ႏိုင္မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ၾကယ္​ေႂကြတယ္ဆိုတာ ​ေကာင္းကင္မွာ႐ွိတဲ့ ၾကယ္​ေတြ ​ေႂကြဆင္းျခင္းမဟုတ္ပဲ အာကာသအတြင္းက ဥကၠာခဲမႈန္မ်ားနဲ႔ ကမ႓ာ့​ေလထုတို႔ ပြတ္တိုက္မိရာက ထြက္​ေပၚလာတဲ့ အလင္းတန္းမ်ားပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ဒီတခါ ၾကယ္​ေႂကြျခင္းကို ျဖစ္​ေစမည့္ ဥကၠာမႈန္မ်ားက​ေတာ့.. Phaethon လို႔ အမည္ရတဲ့ ဥကၠာပ်ံရဲ႕ လမ္း​ေၾကာင္းက က်က်န္ခဲ့တဲ့ အမႈန္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်​ေနာ္တို႔ ကမ႓ာဟာ အဆိုပါ ဥကၠာပ်ံရဲ႕လမ္း​ေၾကာင္းကို ႏွစ္စဥ္ ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္မွ ၁၇ ရက္အၾကား ျဖတ္သန္း​ေလ့႐ွိၿပီး ၁၃ ည ၁၄ မနက္မွာ​ေတာ့ ဥကၠာခဲ အမ်ားအျပား႐ွိတဲ့​ေနရာကို ျဖတ္သန္းပါတယ္။ထိုအခါမွာ​ေတာ့.. ည​ေကာင္းကင္မွ လွပတဲ့ အလင္းတန္း​ေတြ ထြက္​ေပၚလာၾကၿပီး ၾကယ္​ေႂကြျခင္း (တနည္း) ၾကယ္မိုး႐ြာျခင္းလို႔ သတ္မွတ္​ေခၚဆိုၾကပါတယ္။

ည​ေကာင္းကင္မွာ အရပ္မ်က္ႏွာကို ​ေဖာ္ျပတဲ့အခါ ၾကယ္တာရာကို ၫႊန္ျပရပါတယ္။ ​ေနဟာ အ​ေ႐ွ႕အရပ္မွ အ​ေနာက္အရပ္သို႔ဝင္သကဲ့သို႔ ၾကယ္တာရာ ရာသီ မ်ားသည္လည္း သူ႕​ေနရာႏွင့္သူ အ​ေ႐ွ႕မွ အ​ေနာက္သို႔ ​ေ႐ြ႕လ်ားၾကပါတယ္။ (ကမ႓ာလည္​ေနျခင္း​ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။)​ေမထုံရာသီ (Gemini) ကို​ေတာ့ ယခုလမွာ ည ၇ နာရီ ခြဲ​ေလာက္မွ နံနက္ ၆ နာရီ (​ေနမထြက္ခင္အခ်ိန္) အထိ အ​ေ႐ွ႕မွ အ​ေနာက္သို႔ ျဖတ္သန္းသြားတာကို ​ေတြ႕ရမွာပါ။ ​ေမာင္႐ွင္ဆိုင္းထမ္း နဲ႔ ၿပိသရာသီတို႔ အနီးမွာ႐ွိပါတယ္။

ည သန္း​ေခါင္ (၁၂ နာရီ) ​ေက်ာ္မွ ၾကယ္​ေႂကြျခင္း​ေတြကို စ ျမင္ရမွာပါ။ အ​ေကာင္းဆုံးအခ်ိန္က​ေတာ့ ည ၂ နာရီအခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး၊ ​ေမွာင္တဲ့​ေနရာမွ ၾကည့္ပါက တစ္နာရီကို ၁၁၅ လုံးခန္႔ ​ေႂကြဆင္းလာမည့္ ၾကယ္​ေႂကြျခင္းမ်ားကို ျမင္​ေတြ႕ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ (မိန္ရာသီထဲေရာက္ေနတဲ့ လ ရဲ႕ အလင္းေရာင္အေႏွာင့္အယွက္ အနည္းငယ္႐ွိႏိုင္ပါတယ္။)​ေမထုံရာသီမွာ ထင္႐ွားတဲ့ အမႊာၾကယ္​ေလး ၂ လုံး႐ွိပါတယ္။ ပိုး​ေလာ့ (Pollux) နဲ႔ ကတ္စတာ (Castor) ဆိုၿပီး အမည္​ေပးထားပါတယ္။ (ဂရိဒ႑ာရီမွ အ​ေမတူ ဖ​ေအကြဲ အမႊာညီအကိုျဖစ္ပါတယ္။) ဟိႏၵဴနကၡတၱ မွ ဆင္းသက္လာတဲ့ ျမန္မာ့နကၡတ္မွာ​ေတာ့ ပုႏၷဖုသွ်ဴ လို႔ အမည္​ေပးထားပါတယ္။ အဓိပၸါယ္က​ေတာ့ “အ​ေႏွာင္အဖြဲ႕မွ လြတ္​ေျမာက္ျခင္း၊ ​ေနာက္ျပန္လွည့္ျခင္း၊ ​မူလ​ေနရာျပန္ထားျခင္း” လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

အနာဂတ္ပညာ​ေရးအတြက္..

သန္႔ဦး (အာကာသႏွင့္ စၾကဝဠာ သင္​ေထာက္ကူ)

unicode

၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၃ ရက်ည (၁၄ နံနက်ခင်း) မှာ​တော့ ကြယ်မိုးတို့၏ဘုရင် (King of Meteor Shower) ကြယ်​ကြွေခြင်းဖြစ်စဉ်များကို ​မေထုံရာသီ (Gemini) ထဲက ပုန္နဖုသျှူ နက္ခတ် (Punarvasu Nakshatra) အတွင်းမှာ သာမန်မျက်စိဖြင့် ​တွေ့မြင်နိုင်မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ကြယ်​ကြွေတယ်ဆိုတာ ​ကောင်းကင်မှာရှိတဲ့ ကြယ်​တွေ ​ကြွေဆင်းခြင်းမဟုတ်ပဲ အာကာသအတွင်းက ဥက္ကာခဲမှုန်များနဲ့ ကမ္ဘာ့​လေထုတို့ ပွတ်တိုက်မိရာက ထွက်​ပေါ်လာတဲ့ အလင်းတန်းများပဲ ဖြစ်ကြပါတယ်။

ဒီတခါ ကြယ်​ကြွေခြင်းကို ဖြစ်​စေမည့် ဥက္ကာမှုန်များက​တော့.. Phaethon လို့ အမည်ရတဲ့ ဥက္ကာပျံရဲ့ လမ်း​ကြောင်းက ကျကျန်ခဲ့တဲ့ အမှုန်များပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျ​နော်တို့ ကမ္ဘာဟာ အဆိုပါ ဥက္ကာပျံရဲ့လမ်း​ကြောင်းကို နှစ်စဉ် ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်မှ ၁၇ ရက်အကြား ဖြတ်သန်း​လေ့ရှိပြီး ၁၃ ည ၁၄ မနက်မှာ​တော့ ဥက္ကာခဲ အများအပြားရှိတဲ့​နေရာကို ဖြတ်သန်းပါတယ်။ထိုအခါမှာ​တော့.. ည​ကောင်းကင်မှ လှပတဲ့ အလင်းတန်း​တွေ ထွက်​ပေါ်လာကြပြီး ကြယ်​ကြွေခြင်း (တနည်း) ကြယ်မိုးရွာခြင်းလို့ သတ်မှတ်​ခေါ်ဆိုကြပါတယ်။

ည​ကောင်းကင်မှာ အရပ်မျက်နှာကို ​ဖော်ပြတဲ့အခါ ကြယ်တာရာကို ညွှန်ပြရပါတယ်။ ​နေဟာ အ​ရှေ့အရပ်မှ အ​နောက်အရပ်သို့ဝင်သကဲ့သို့ ကြယ်တာရာ ရာသီ များသည်လည်း သူ့​နေရာနှင့်သူ အ​ရှေ့မှ အ​နောက်သို့ ​ရွေ့လျားကြပါတယ်။ (ကမ္ဘာလည်​နေခြင်း​ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။)​မေထုံရာသီ (Gemini) ကို​တော့ ယခုလမှာ ည ၇ နာရီ ခွဲ​လောက်မှ နံနက် ၆ နာရီ (​နေမထွက်ခင်အချိန်) အထိ အ​ရှေ့မှ အ​နောက်သို့ ဖြတ်သန်းသွားတာကို ​တွေ့ရမှာပါ။ ​မောင်ရှင်ဆိုင်းထမ်း နဲ့ ပြိသရာသီတို့ အနီးမှာရှိပါတယ်။

ည သန်း​ခေါင် (၁၂ နာရီ) ​ကျော်မှ ကြယ်​ကြွေခြင်း​တွေကို စ မြင်ရမှာပါ။ အ​ကောင်းဆုံးအချိန်က​တော့ ည ၂ နာရီအချိန်ဖြစ်ပြီး၊ ​မှောင်တဲ့​နေရာမှ ကြည့်ပါက တစ်နာရီကို ၁၁၅ လုံးခန့် ​ကြွေဆင်းလာမည့် ကြယ်​ကြွေခြင်းများကို မြင်​တွေ့ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ (မိန်ရာသီထဲရောက်နေတဲ့ လ ရဲ့ အလင်းရောင်အနှောင့်အယှက် အနည်းငယ်ရှိနိုင်ပါတယ်။)​မေထုံရာသီမှာ ထင်ရှားတဲ့ အမွှာကြယ်​လေး ၂ လုံးရှိပါတယ်။ ပိုး​လော့ (Pollux) နဲ့ ကတ်စတာ (Castor) ဆိုပြီး အမည်​ပေးထားပါတယ်။ (ဂရိဒဏ္ဍာရီမှ အ​မေတူ ဖ​အေကွဲ အမွှာညီအကိုဖြစ်ပါတယ်။) ဟိန္ဒူနက္ခတ္တ မှ ဆင်းသက်လာတဲ့ မြန်မာ့နက္ခတ်မှာ​တော့ ပုန္နဖုသျှူ လို့ အမည်​ပေးထားပါတယ်။ အဓိပ္ပါယ်က​တော့ “အ​နှောင်အဖွဲ့မှ လွတ်​မြောက်ခြင်း၊ ​နောက်ပြန်လှည့်ခြင်း၊ ​မူလ​နေရာပြန်ထားခြင်း” လို့ ဆိုကြပါတယ်။

အနာဂတ်ပညာ​ရေးအတွက်..

သန့်ဦး (အာကာသနှင့် စကြဝဠာ သင်​ထောက်ကူ)